دوسوم نیروی کار در بخش کشاورزی اشتغال دارد، و فراوردههایشان عمدتاً در بازار داخلی مصرف میشود. قهوه کالای اصلی ارزآور است. هائیتی با منابع ناچیز و جمعیت زیاد فقیرترین کشور نیمکره غربی است.
واردات این کشور مواد غذایی، ماشین آلات و وسایل نقلیه و صادرات آن محصولات صنایع سبک، شامل منسوجات، لوازم برقی، وسایل ورزشی، قهوه
شعار ملی: نیرومندی در یکپارچگی است
27،750کیلومتر مربع |
مساحت |
8،924،553نفر |
جمعیت |
پورت او پرنس |
پایتخت |
فرانسوی |
زبان رسمی |
جمهوری پارلمانی |
حکومت |
گراود |
واحد پول |
ht. |
دامنه اینترنتی |
509+ |
پیش شماره |
هائیتی (به فرانسوی: Haïti) (کریول هائیتی: Ayiti) کشوری است در جزیره هیسپانیولا در دریای کارائیب. پایتخت آن پورتو پرنس است. جمعیت این کشور 9?7 میلیون نفر و زبانهای رسمی آن فرانسوی و کریول هائیتی است. واحد پول آن گورد است.
95 درصد از مردم هائیتی سیاهپوست و 2?5 درصد مولاتو (دورگه سفیدپوست و سیاه) و سفیدپوست هستند. حدود 80 درصد از مردم هائیتی مسیحی کاتولیک و حدود 16 درصد نیز پروتستان هستند. برخی از هائیتیاییها عناصر باورهای بومی جادو-باورانه معروف به وودوو را نیز با باورهای کاتولیکی مخلوط میکنند.
هائیتی نخستین کشوری بود در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب به استقلال رسید و نخستین جمهوری در جهان است که رهبران آن سیاهپوست بودند. هائیتی تنها کشور مستقل در قاره آمریکا است که اکثریت جمعیت آن فرانسویزباناند. امروزه هائیتی با منابع ناچیز و جمعیت زیاد فقیرترین کشور نیمکره غربی است. خشونتهای سیاسی نیز در این کشور بارها رخ داده و باعث بیثباتی دولتی شدهاست.
هرسال چندین هزار نفر از اهالی هائیتی مبادرت به ورود غیرقانونی به ایالات متحده آمریکا میکنند. مهاجران اهل هائیتی که تلاش دارند از فقر در کشورشان فرار کنند، در قایقهای پوسیده و بسیار شلوغ در دریای کارائیب با وضعیت فلاکتباری مواجه میشوند.
اسپانیاییها از اواخر قرن پانزدهم میلادی استعمار سرزمین هائیتی را آغاز کردند، اما در نیمه قرن هفدهم، سایر اروپاییان و از جمله فرانسویان وارد این منطقه شدند. حضور نیروهای کشورهای دیگر اروپایی باعث وقوع جنگهایی بین آنان گردید که در یک مورد آن، جنگ بین نیروهای اسپانیا و فرانسه درگرفت و در بیستم فوریه 1677م، به شکست اسپانیایی انجامید. پس از این جنگ فرانسویان موفق شدند بخشهایی از هائیتی را تصرف نمایند و حضور خود را در آن منطقه تحمیل کنند. فرانسویان بیست سال بعد، در سال 1697م با اسپانیا در تقسیم این جزیره به توافق رسیدند و بخش غربی جزیره به فرانسویان واگذار گردید و فرانسویها آن را نزدیک به یکصد وسی سال در اشغال خود داشتند. همزمان با آغاز انقلاب کبیر فرانسه در 1789م، سیاهپوستان و بومیان هائیتی قیام نمودند. شورش سال 1804 به رهبری ژان ژاک دسالین و هانری کریستف آغاز شد و سرانجام این کشور در سال 1804م به عنوان اولین کشور آمریکای لاتین به استقلال رسید؛ و هر دو رهبر در مقام پادشاه هائیتی سلطنت کردند. در 1820 جمهوری متحدی تشکیل شد. تنش میان سیاهپوستان و دورگهها، کودتا و بیثباتی موجب زوال هائیتی شد و مداخله امریکا (1915 تا 1925) را در پی داشت.
روز دوازدهم ژانویه 2010 زمینلرزهای به قدرت هفت ریشتر در هائیتی روی داد که منجر به کشته شدن حدود 300 هزار نفر شد و بر اثر آن تقریباً 2 میلیون نفر بیسرپناه شدند. این زمینلرزه قوی زندگی چهار میلیون نفر را دگرگون کرد و همچنان بیش از 500 هزار نفر در چادرهای اردوگاههای موقت زندگی میکنند. بیشتر اردوگاهها به طور خودجوش بنا شده و از امکانات لازم برخوردار نیست. منتقدان به عدم پیشرفت در کار بازسازی هائیتی از سوی دولت و جامعه بینالمللی اعتراض کردهاند. شیوع وبا، مشکلات را برای کشور زلزلهزده و فقیر هائیتی پیچیدهتر کردهاست.
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 2:45 عصر توسط میرزاعلی
شماره |
نام استان به فارسی |
نام استان به لاتین |
مرکز به فارسی |
مرکز به لاتین |
1 |
آرتیبونیت |
Artibonite |
گونایوس |
Gonaïves |
2 |
استان مرکزی |
Centre |
هینچه |
Hinche |
3 |
آنس بزرگ |
Grand"Anse |
ژرمی |
Jérémie |
4 |
نیپه |
Nippes |
میراگوان |
Miragoâne |
5 |
استان شمالی |
Nord |
کاپ هائیتین |
Cap-Haïtien |
6 |
شمال شرقی |
Nord-Est |
بندر آزادی |
Fort-Liberté |
7 |
شمال غربی |
Nord-Ouest |
بندر پَی |
Port-de-Paix |
8 |
استان غربی |
Ouest |
Port-au-Prince |
|
9 |
جنوب شرقی |
Sud-Est |
ژاکمل |
Jacmel |
10 |
استان جنوبی |
Sud |
له که |
Les Cayes |
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 11:26 صبح توسط میرزاعلی
هائیتی از کشورهای آمریکای مرکزی است که از شمال به اقیانوس اطلس ، از مشرق به جمهورس دومینیکن، از جنوب به دریای کارائیب و از مغرب به گذرگاه ویندوارد محدود میشود.
هائیتی بخش غربی جزیره هیسپانیولا است. رشتهکوههایی از شرق تا غرب کشور امتداد و در میان آنها درهها و جلگههای پرجمعیت قرار دارد. رود مهم آن آرتیبونیت و بلندترین نقطه کشور قله سل با 2680 متر ارتفاع است.
آب و هوای استوایی هائیتی به واسطه ارتفاع و دریا معتدل است.
شهرهای مهم هائیتی لس کایس، کاپ هایتین، گونایوس و سنت رافائل هستند. سنت مارک، له کایه و کاپ هایتین از بندرهای مهم گوناو، تورتو، گراند کائی میت، واش و آروبا از جزیرههای مهم هستند.
عوارض جغرافیایی مهم عبارتند از دماغه فوکس (در شمال غربی)، خلیج سنت مارک (در مغرب) و دریاچه آزوتی (در مرز با جمهوری دومینیکن).
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 11:18 صبح توسط میرزاعلی
در قانون اساسی 1987 انتخابات، با رأی تمامی افراد بالغ، برای مجلس سنای 27 نفره، مجلس نمایندگان 77 نفره و رئیس جمهور، همگی برای دورهای پنجساله پیشبینی شدهاست. طی سالهای 1987 تا 1990، تعداد زیادی حزب سیاسی جدید تشکیل شد، ولی حکومت قانونی را نظامیان در 1991 سرنگون کردند .
ژان کلود دووالیه در سال 1971 میلادی عنوان رئیس جمهوری مادام العمر را از پدرش، فرانسوا دووالیه به ارث برد. فرانسوا دوالیه در سال 1957 به حکومت رسیده بود. دووالیه پسر نیز مانند پدرش با اتکا به یک گروه شبه نظامی خشن هرگونه مخالفتی را به شدت سرکوب میکرد. منتقدان میگویند او میلیونها دلار از اموال ملی را غارت کردهاست. دووالیه 15 سال بر هائیتی حکومت کرد. او در سال 1986 از قدرت برکنار و به فرانسه پناهنده شد.
در سال 2000 انتخابات برای مجلس و همچنین رئیس جمهوری صورت گرفت که حزب آریستید، فانمی لاوالاس در انتخابات حداکثر آرا را به خود اختصاص داد.
در فوریه 2012 (اسفند 1390) گری کنیل، نخست وزیر هائیتی، پس از چهار ماه از قدرت کناره گرفت.
از احزاب کشور میتوان به جبهه ملی برای بازسازی دموکراسی و اتحاد ملی برای دموکراسی و پیشرفت اشاره کرد.
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 11:7 صبح توسط میرزاعلی
زمین لرزه هائیتی در 2010 در تاریخ 12 ژانویه 2010 با قدرت 7 ریشتر رخ داد که کانون آن در 15 کیلومتری جنوب پورتو پرنس واقع شده بود و خسارات بسیاری را به این شهر وارد کرد .
این زمینلرزه گذشته از تلفات گسترده جانی شمار زیادی از آثار باستانی و زیرساختهای فرهنگی هائیتی را ویران کرد. در این زمینلرزه تقریباً همه ساختمانهای قدیمی مهم پورتو پرنس، پایتخت هائیتی، از جمله کلیسای بزرگ، کاخ ملی، کاخ دادگستری، پادگان دسالین، مدرسه الکساندر پسیون، کلیساهای ترینیته، سنت آن و سن ژوزف، ساختمانهای وزارت دادگستری و وزارت فرهنگ و همچنین مدرسه سن لوئی گونزاگ آسیب دید.
شهرهای ژکمل و لئوگان از جمله شهرهای هائیتی است که قرار بود در فهرست میراث فرهنگی یونسکو گنجانده شود.
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 10:13 صبح توسط میرزاعلی
اسپانیاییها در سده 17 از این کشور، که در آن زمان هیسپانیولا خوانده میشد و شامل جمهوری دومینیکن کنونی و هائیتی میشد، به عنوان سکویی برای تجارت برده و حمله به دیگر کشورهای منطقه کارائیب و امریکای جنوبی استفاده میکردند. بعدها فرانسویها اقدام به تسخیر سنت دومنیک کرده و با اجیر و برده نمودن مردم بومی و همچنین آوردن برده از آفریقا دست به کشت نیشکر و قهوه زدند و بدین طریق منطقه سنت دومنیک را به یکی از ثروتمندترین مستعمرات فرانسوی تبدیل نمودند.
در تاریخ 1791 بردهها با الهام از انقلاب کبیر فرانسه، به رهبری توسیادت لواورتو،ژان ژاک دسالین و هانری کریستف علیه فرانسویها قیام نمودند و کنترل منطقه را بدست گرفتند. در سال 1804 بعد از اینکه ناپلئون لوئیزیانا را به آمریکا فروخت، مردم هائیتی طی شورشی موفقیتآمیز، ارتش ناپلئون را شکست داده و کشور مستقل هائیتی را بنا نمودند. بدین طریق میتوان گفت که هائیتی قدیمیترین سیاهپوستان منطقه را دارد و همچنین قدیمیترین جمهوری در کل منطقه نیم کره جنوبی است.
مردم فقیر هائیتی ناامیدانه از کشورهای جهان در آن زمان در خواست میکردند که کشور نوی آنها را بهرسمیت بشناسند اما هیچ کشوری حاضر به این امر نبود. منطقه شرقی جزیرهسنت دومنیک، که تحت کنترل اسپانیائیها قرار داشت در سال 1822 بدست مردم هائیتی افتاد. در همین اثنا دولت فرانسه هائیتی را تهدید به اشغال مجدد و برقراری مجددبرده داری مینمود تا اینکه در سال 1825 دولت فرانسه مقامات این کشور را مجبور به امضای قراردادی نمودند که با امضای آن نه تنها هائیتی استقلال بدست آورده خود را بار دیگر از دست میداد بلکه باید مبلغ 150 میلیون فرانک به دولت فرانسه غرامت بپردازد.
دولت فرانسه تا وصول آخرین فرانک این غرامت آرام ننشست و آخرین قسط این مبلغ را مردم هائیتی سالهای بعد از جنگ دوم جهانی پرداخت نمودند.
از سال 1844 تا 1919 زمانی که آمریکاییها این کشور را اشغال نمودند 22 دولت در هائیتی قدرت را در دست داشتند. در سال 1919 ودرو ویلسون با فرستادن نیروهای نظامی به هائیتی این کشور را اشغال نموده و آنجا را به جولانگاه نیروهای آمریکایی تبدیل نمود و سرانجام در سال 1934 قدرت را به ارتشیان تحویل داد
فرانسوا دووالیه >>پاپادوک>>، رئیسجمهور از 1956 تا 1971) و پسرش ژان کلود («بِیبی داک»؛ رئیس جمهور از 1971 تا 1986) با کمک نیروی شبه نظامی بدنام و خصوصی خود، موسوم به تونتون ماکوت ملت را مرعوب و فرمانبردار ساختند.
پس از فرار دووالیه جوان به دنبال شورش خشونتآمیز مردم، نظامیان قدرت را در دست گرفتند. دورهای از ناآرامی قبل از تنها انتخابات چندحزبی دموکراتیک در 1991 سپری شد. برنده این انتخابات روحانی ای به نام پدرآرستیدبود. ارتش تا انتخابات آن سال از او پشتیبانی کرد اما ارتش نتیجه انتخابات دموکراتیک را تحمل نکرد و نظامیان به رهبری ژنرال رائول سدراس ظرف هفت ماه آریستید سرنگون کرده و وی را مجبور به ترک کشور نمودند.
خشونت و تهدید از سوی تونتون ماکوت همچنان رواج دارد.
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 10:7 صبح توسط میرزاعلی
هائیتی (بهفرانسوی : Haïti) (کریول هائیتی: Ayiti) کشوری است در جزیره هیسپانیولا در دریای کارائیب)پایتخت آن پورتو پرنس است.
جمعیت این کشور 9?7 میلیون نفر و زبانهای رسمی آن فرانسوی و کریول هائیتی است
واحد پول آن گورد است.
95درصد از مردم هائیتی سیاهپوست و 2?5 درصد مولاتو (دورگه سفیدپوست و سیاه) و سفیدپوست هستند. حدود 80 درصد از مردم هائیتی مسیحی کاتولیک و حدود 16 درصد نیز پروتستان هستند. برخی از هائیتیاییها عناصر باورهای بومی جادو-باورانه معروف به وودوو را نیز با باورهای کاتولیکی مخلوط میکنند.
هائیتی نخستین کشوری بود در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب به استقلال رسید و نخستین جمهوری در جهان است که رهبران آن سیاهپوست بودند. هائیتی تنها کشور مستقل در قاره آمریکا است که اکثریت جمعیت آن فرانسویزباناند. امروزه هائیتی با منابع ناچیز و جمعیت زیاد فقیرترین کشور نیمکره غربی است. خشونتهای سیاسی نیز در این کشور بارها رخ داده و باعث بیثباتی دولتی شدهاست.
هرسال چندین هزار نفر از اهالی هائیتی مبادرت به ورود غیرقانونی به ایالات متحده آمریکا میکنند. مهاجران اهل هائیتی که تلاش دارند از فقر در کشورشان فرار کنند، در قایقهای پوسیده و بسیار شلوغ در دریای کارائیب با وضعیت فلاکتباری مواجه میشوند.
اسپانیاییها از اواخر قرن پانزدهم میلادی استعمار سرزمین هائیتی را آغاز کردند، اما در نیمه قرن هفدهم، سایر اروپاییان و از جمله فرانسویان وارد این منطقه شدند. حضور نیروهای کشورهای دیگر اروپایی باعث وقوع جنگهایی بین آنان گردید که در یک مورد آن، جنگ بین نیروهای اسپانیا و فرانسه درگرفت و در بیستم فوریه 1677م، به شکست اسپانیایی انجامید. پس از این جنگ فرانسویان موفق شدند بخشهایی از هائیتی را تصرف نمایند و حضور خود را در آن منطقه تحمیل کنند. فرانسویان بیست سال بعد، در سال 1697م با اسپانیا در تقسیم این جزیره به توافق رسیدند و بخش غربی جزیره به فرانسویان واگذار گردید و فرانسویها آن را نزدیک به یکصد وسی سال در اشغال خود داشتند. همزمان با آغاز انقلاب کبیر فرانسه در 1789م، سیاهپوستان و بومیان هائیتی قیام نمودند. شورش سال 1804 به رهبری ژان ژاک دسالین و هانری کریستف آغاز شد و سرانجام این کشور در سال 1804م به عنوان اولین کشور آمریکای لاتین به استقلال رسید؛ و هر دو رهبر در مقام پادشاه هائیتی سلطنت کردند. در 1820 جمهوری متحدی تشکیل شد. تنش میان سیاهپوستان و دورگهها، کودتا و بیثباتی موجب زوال هائیتی شد و مداخله امریکا (1915 تا 1925) را در پی داشت.
روز دوازدهم ژانویه 2010 زمینلرزهای به قدرت هفت ریشتر در هائیتی روی داد که منجر به کشته شدن حدود 300 هزار نفر شد و بر اثر آن تقریباً 2 میلیون نفر بیسرپناه شدند. این زمینلرزه قوی زندگی چهار میلیون نفر را دگرگون کرد و همچنان بیش از 500 هزار نفر در چادرهای اردوگاههای موقت زندگی میکنند. بیشتر اردوگاهها به طور خودجوش بنا شده و از امکانات لازم برخوردار نیست. منتقدان به عدم پیشرفت در کار بازسازی هائیتی از سوی دولت و جامعه بینالمللی اعتراض کردهاند. شیوع وبا، مشکلات را برای کشور زلزلهزده و فقیر هائیتی پیچیدهتر کردهاست.
[ ]
+ نوشته شده در ساعت 10:1 صبح توسط میرزاعلی